kankantrie

In mijn email ontvang ik haar belverzoek, ze wil even overleggen voordat ze gaat opstellen. Sommige mensen willen graag een extra zetje, of even mijn stem horen en voelen of er een klik is. Een jonge amikale vrouw kletst alsof ze mij al jaren kent, " en ja, ik wil dus even weten of ik dit kan opstellen". Ik vraag haar of ze al eens eerder een opstelling heeft gedaan. Ze valt even stil en begint daarna te lachen; "ja, bij jou!". Ik excuseer me; ik spreek zoveel mensen en heb wellicht ook net zoveel opstellingen begeleid. Helaas heeft mijn adhd hoofd weinig ruimte voor het onthouden van namen en gezichten.
Het verklaart in ieder geval waarom ze zo vrij en open met mij spreekt. "En, vervolgt ze, mijn zus en nichtje zijn ook al bij je geweest, die zijn lyrisch over je".
Ik moet ook lachen, het kwartje is inmiddels gevallen, ik weet welke familie het betreft.
De dag van haar opstelling is aangebroken, ik maak schoon, haal boodschappen en bereid me voor op de avond. Tussendoor check ik mijn socials: Kankantrie (een surinaamse band) treed op in mijn favouriete uitgaansplek. Ik stuur het snel door naar mijn vriendin, ik ben nl altijd in voor een gezellig Surinaams feestje waar ik de zwaarte van het leven uit mijn bekken mag dansen.
​
S'avonds zit ze naast me, net als aan de telefoon is ze een waterval aan woorden. Ik wacht dat het voor mij bekende "vlammetje" gaat branden. Verklaren kan ik het niet maar in het begingesprek dat ik voor de opstelling met iedere cliënt voer over het thema dat men wil inbrengen komt er altijd het punt dat ik weet, dit is het, hier gaat het over, dit is wat we gaan bekijken. Ik wacht en wacht, luister en stel vragen maar er komt niets. He-le-maal niets. Ze vertelt hoe ze afgelopen zomer door een onbekende voor haar huis, op klaarlichte dag in elkaar is geslagen. Zomaar, zonder reden. Nog steeds komt er bij mij niets.....
Ze vertelt dat ze EMDR heeft gedaan om de ervaring te kunnen verwerken. Na een sessie krijgt ze een heel vreemd gevoel, alsof ze sexueel misbruikt is, echter heeft ze geen enkele herinnering aan zo'n ervaring. Ik besluit eerlijk te zijn tegen haar en de groep; ik voel het niet, ik voel niet wat er opgesteld moet worden. Een aantal vaste representanten kijken me verbaasd aan. Dit hebben ze nog niet eerder meegemaakt. "Weet je wat" zeg ik, we stellen het gevoel op ondanks ik geen sexueel misbruik voel. In plaats van de client de representanten te laten uitkiezen vraag ik zelf iemand uit de kring om binnen te komen als het gevoel waar de cliente over sprak. Vrijwel meteen gaat de representant op schoot zitten bij de client en nestelt zich als een baby. Ik weet niet wat ik zie! Iedere keer als ik denk dat we alles hebben gehad komt er weer iets nieuws. De client lijkt minder verbaasd dan ik, dit kent ze, lijkt het.
Omdat ik vlak naast haar zit, zit ik direct in de energie van de representant en kan ik voelen dat er eerder iets cultureels speelt dan wat anders. Ik vraag haar: heb je rituelen gedaan of laten doen?  Ze knikt instemmend; ja ik was in Suriname en mijn moeder heeft me naar een bonuman gebracht. Ik heb de hele tijd het gevoel dat er iets niet goed gegaan is maar bij navraag bij mijn moeder zegt deze dat alles volgens de regels is gegaan.
Ik vraag iemand om als representant voor de wintie religie binnen te komen. In een onbewaakt ogenblik heeft deze representant een pangi uit haar tas getoverd en deze om haar middel gebonden. Ze loopt direct naar de plek waar de calebas, floridawater en pompei staan.
De representant van het gevoel staat op van de schoot van de cliënt, kruist haar armen, loopt naar het midden van de ruimte en begint het geluid te maken dat ik inmiddels maar al te goed ken.
​In gedachte verwelkom ik deze winti. Hier in mijn heilige plek van heling is er ruimte, aandacht en respect voor de culturele uitingen uit het collectief van mijn cliënten.  Ik nodig vervolgens een representant uit voor de bonuman. Deze buigt zijn hoofd. Uit zijn houding zie ik, hij is oud en moe en hij schaamt zich, hij heeft inderdaad een fout gemaakt. Nu moet ik dus zien uit te vogelen welke fout. Het antwoord verschijnt direct in mijn geestesoog: ik zie een grote boom waar mijn cliente wordt gewassen. Ik begrijp het probleem niet zo goed maar de fout is mij duidelijk:
​de wasi is te dicht bij de boom gedaan. Ik stel mijn cliënte gerust: er is geen sprake van kwade intent. Niemand heeft je willen schaden, hoewel ik het niet snap is het gewoon een stomme misser. De goede man weet dat hij afstand van de boom had moeten houden met het uitvoeren van spiritueel werk. Ik nodig een representant uit voor de boom. De representant voor het gevoel klampt zich nu aan de boom vast. De (gevoelsmatige) mannelijke energie onspant hoe langer hoe meer nu het bij de boom staat. Het verhaal vervolgt zich in mijn geestesoog, het water waar de cliënte mee wordt gewassen stroomt naar de boom. De energie die bij de boom "huist" wordt als het ware opgezogen door het water en kan zo binnen komen bij de cliënte waardoor het zich vervolgens aan haar vast haakt. In plaats van de boom fungeert de cliënte nu als gastvrouw.  "Ben je niet ontzettend moe? vraag ik. "Deze energie "parasiteert" als het ware op jouw levensenergie waardoor je ook niet vooruit komt in je leven. Nogmaals, er is hier niets dat kwaadwillend is maar gezond is het niet. Het is echt simpel op te lossen dit, je moet naar Suriname. Je moet het terugbrengen naar huis. Je doet daar een wasi, trekt witte kleren aan, bindt je hoofd en je gaat naar de boom. Je vertelt het dat je per abuis een van de bewoners hebt meegenomen en dat je die terug komt brengen. Je brengt een plengoffer met vers water and thats it". Ineens krijg ik heel sterk door dat ze niet mag menstrueren als ze dit gaat doen. Ik moet het wel 6 keren herhalen (beetje overdreven vindt de mens Avital) blijkbaar is dit van belang. Ik vraag een representant voor de cliënte zelf om mijn advies dat ik zojuist heb gegeven te dubbel checken. Een prachtige jongedame van ik gok Braziliaanse of Kaap- Verdiaanse afkomst begint zodra ze in het veld stapt te dansen en te zingen in haar moedertaal. Ze is volledig in trance en het is prachtig om te zien.
Ik kijk stiekem even naar de mensen die hier voor het eerst zijn, ze zijn diep onder de indruk,
al dit moois op een doordeweekse avond in een woonkamer in Amsterdam Nieuw-West

Cliënte is van mening dat ze haar moeder en de bonuman moet verwittigen van wat haar staat te doen. De boom staat immers op zijn erf. Ik schrik, Surinamers van deze generatie gaan deze eerlijkheid niet in dank aannemen, dat weet ik zeker.
Dan spreekt de representant van de boom: ik ben een Kankantrie, meer dan honderd jaren oud. Mijn wortels zijn lang en diep onder de grond. Erfgrenzen zijn manmade. Je kunt dichtbij genoeg komen zodat mijn wortels je offer kunnen ontvangen. De cliente zucht van opluchting, "ja, dit kan ik uitvoeren. Dit ga ik doen en ik weet ook al wanneer. Mijn moeder viert haar bigi jari (kroonjaar) komende zomer in Suriname. De tickets zijn al geboekt!
​Mooi, probleem opgelost denk ik!

Bij het afsluiten vraag ik altijd of iemand nog iets wil delen. Een representante die zelf de opleiding tot opsteller heeft gedaan en meters is komen maken zegt; ik ben zo onder de indruk van wie jij bent, de manier waarop je werkt en hoe je iedere interventie die je doet uitlegt waardoor ik zoveel leer. Wat me vooral raakt is de kennis en het respect dat je hebt voor onze Surinaamse cultuur.
Haar compliment raakt mij; ooit heb ik mij kleiner gemaakt en mij van mijn, door de Allerhoogste  uitgestippelde pad laten afbrengen. Er kwam zoveel boosheid vanuit het zwarte collectief omdat ik als witte vrouw wilde helpen helen in het collectief waartoe mijn drie kinderen die ik 9 maanden onder mijn hart heb gedragen toe behoren.
Ik denk aan de woorden die mij ooit zo hard geraakt hebben: wie denkt die bakra meid wel niet dat ze is?! Zij is niet geschikt om te bemoeien met ons slavernij verleden, met onze pijn."
Ik begrijp mijn gave zelf ook niet altijd volledig maar de ontmoeting, de seperaties en de reunions met mijn tweelingziel hebben mijn roeping gekatalyliseerd en hebben mij overgave aan datgeen wat is geleerd. Ik heb geaccepteerd dat mijn ziel dingen weet die ik eigenlijk niet zou kunnen weten. Deze toekomstige collega brengt mijn hart heling ten overstaan van een hele groep met voornamelijk nazaten afkomstig uit Afrika, waaronder ondergetekende.
Het kan verkeren zei Bredero, zou mijn bes zeggen. Of ik het wil of niet, of iemand anders er een mening over heeft doet niks af aan een Goddelijk plan. Blijkbaar is dit wat mij staat te doen en ik heb besloten: ik neem het!

De volgende dag raadpleeg ik internet en lees ik dat de Tata Loko, de man van mama Aisa in de Kankantrie boom woont. Als men bij de boom wil komen mag een vrouw niet menstrueren.
Hoe specifiek wil je het hebben?!
​Even later word ik gebeld, de cliënte wilde iets delen wat ze was vergeten; in de week voorafgaand aan de workshop was ze de natuur in gegaan. Ze wilde bomen op de foto vastleggen die op een Kankantrie leken, waarom ze die drang had gehad wist ze niet.
Ik vertel haar dat de energie die bij haar is op zoek naar zijn thuis is. Ik ben er van overtuigd dat als de energie zijn thuis weer heeft gevonden zij dat ook weer in zichzelf zal vinden.
Ze sluit ons telefoongesprek af met de woorden; "Ik verheug mij je in het najaar weer te zien als dit alles achter de rug is! " Anders ik wel!

Ik verwonder mij over de fluisteringen die het universum ons beide in de week van de opstelling heeft gegeven. Het enige wat wij hoeven te doen is luisteren........nu nog leren de boodschappen te interpreteren!